Jesienią 1939 roku Adolf Hitler – po odbytej w sopockim Grand Hotelu naradzie z niemieckimi psychiatrami – nakazał powołanie instytucji odpowiedzialnej za systematyczną realizację programu eliminacji »niegodnych życia istnień«. Dyrektywa w tej sprawie zapoczątkowała ściśle tajną »Aktion T-4« i późniejszą »Aktion 14f13«. Były to akcje likwidacji osób zakwalifikowanych jako »zbędnych« dla III Rzeszy. Jednym z miejsc masowych mordów w ramach »Aktion T-4« i »Aktion 14f13« stał się malowniczo położony zamek Hartheim. (…) W renesansowym zamku w Górnej Austrii naziści uśmiercili 30 tys. osób uznanych za »niegodne życia«. Było wśród nich ponad tysiąc obywateli przedwojennej Polski.
Marek Rabiega, Hartheim – zamek smierci, Biuletyn IPN pamięć.pl, nr 8/2012
Euthanasie-Aktion (E-Aktion, Aktion T4)
program realizowany w III Rzeszy w latach 1939–1944, polegający na fizycznej »eliminacji życia niewartego życia«. Aktion T4 była pierwszym masowym mordem ludności dokonywanym przez nazistowskie Niemcy, podczas którego opracowano »technologię« grupowego zabijania, zastosowaną później w niemieckich obozach zagłady.
Wikipedia
„60 000 RM tyle kosztuje społeczność ta osoba cierpiąca na chorobę dziedziczną w ciągu swojego życia. Obywatele, to także wasze pieniądze. Przeczytaj Neues Volk. Miesięcznik Urzędu Polityki Rasowej NSDAP.”
Pod datą 31 stycznia 1941 r. Joseph Goebbels zanotował w swoim dzienniku: „Omówiłem z Bouhlerem kwestię cichej likwidacji chorych psychicznie. 40 000 odeszło, 60 000 wciąż musi odejść. To ciężka, ale i konieczna praca. I trzeba to zrobić teraz. Bouhler jest właściwym człowiekiem, aby to zrobić.” Planowany cel 100 000 ofiar, o którym tu mowa, nie został zrealizowany, zgodnie ze wspomnianymi powyżej statystykami Hartheima, a wpis w dzienniku jest cytowany jako dowód na to, że Akcja T4 została zakończona przedwcześnie.
Wikipedia
Przeciwko Aktion T4 protestowali rodzice poszkodowanych, a także prominentni przedstawiciele Kościoła, w tym ze strony katolickiej: quasi urzędujący biskup diecezji Rottenburg Joannes Baptista Sproll, biskup Münster Clemens August Graf von Galen, biskup Berlina Konrad Graf von Preysing, proboszcz katedry berlińskiej, Bernhard Lichtenberg, wikariusz kapitulny Paderborn, biskup pomocniczy Augustinus Philipp Baumann i biskup Limburga Antonius Hilfrich, a także ze strony protestanckiej Paul Gerhard Braune, Theophil Wurm i Friedrich von Bodelschwingh z Bielefeld, ale także niektórzy dyrektorzy domów i pracownicy domów, w których mieszkały ofiary.
Lothar Kreyssig z Brandenburga nad Hawelą był jedynym niemieckim sędzią, który potępił morderstwa eutanatyczne. Jako sędzia opiekuńczy zauważył, że wiadomości o śmierci jego niepełnosprawnych podopiecznych gromadziły się po przeniesieniu. W lipcu 1940 r. zgłosił swoje podejrzenia, że chorzy są masowo mordowani, ministrowi sprawiedliwości Rzeszy Franzowi Gürtnerowi. Po otrzymaniu informacji, że za akcję mordowania odpowiada Kancelaria Führera, Kreyssig wniósł oskarżenie o morderstwo przeciwko Reichsleiterowi Philippowi Bouhlerowi. Surowo zabronił instytucjom, w których przebywali jego podopieczni, przenoszenia ich bez jego zgody. Kreyssig, który spodziewał się natychmiastowego aresztowania, został jedynie przeniesiony na emeryturę.
W końcu nowo mianowany minister sprawiedliwości Rzeszy, Franz Schlegelberger, poczuł się zmuszony do poinformowania ponad 90 wysokich rangą urzędników sądowych o tym, co się dzieje. Na konferencji Schlegelberger w dniach 23/24 kwietnia 1941 r. wydał zarządzenie o wstrzymaniu śledztwa, które zostało przyjęte bez sprzeciwu. Nowe postępowania śledcze nie były już wszczynane, a starsze były umarzane. W ten sposób prawnicy stali się „wspólnikami bezprawnego zabijania”[30].
W dniu 24 sierpnia 1941 r. Hitler wydał ustne instrukcje towarzyszącemu mu lekarzowi Brandtowi i Reichsleiterowi Bouhlerowi, aby zakończyć „Akcję T4” i zaprzestać „eutanazji dorosłych” w sześciu ośrodkach zagłady. Jednak tak zwana „eutanazja dzieci” była kontynuowana, podobnie jak zdecentralizowane zabijanie niepełnosprawnych dorosłych w poszczególnych „sanatoriach i domach opieki” poprzez pozbawianie ich jedzenia i podawanie Luminalu lub morfiny-skopolaminy, co było akceptowane, a czasem nawet promowane przez ludność pomimo wiedzy o „Akcji T4”. Instytucje te były wykorzystywane do „rozwiązywania” problemów w życiu codziennym z chorymi lub po prostu uciążliwymi członkami rodziny. Ponadto, zabijanie chorych lub niezdolnych już do pracy więźniów obozów koncentracyjnych, znane jako „Akcja 14f13”, było kontynuowane w trzech instytucjach zagłady Bernburg, Sonnenstein i Hartheim.
Sonderbehandlung 14f13 (Aktion 14f13)
Wiosną 1941 r. Reichsführer SS Heinrich Himmler zawarł porozumienie z Philippem Bouhlerem, szefem Kancelarii Führera NSDAP i pełnomocnikiem Hitlera ds. wdrażania „eutanazji” (…) dotyczące „uwolnienia” obozów koncentracyjnych pod kontrolą SS od więźniów „chorych” i „niezdolnych już do pracy”. (…) W tym celu nazistowskie ośrodki zabijania (kierowane przez Centralne Biuro Służb T4) z ich „doświadczonym” personelem, które zostały utworzone w ramach kampanii eutanazji, ale nie były już „w pełni wykorzystywane” po jej zewnętrznym zatrzymaniu w sierpniu 1941 r., miały być wykorzystywane w możliwie najbardziej dyskretny sposób.
Wikipedia
Sonderbehandlung 14f13 (pol. Specjalne traktowanie 14f13)
Wikipedia
Kombinacja cyfr i liter wynikała z planu akt jednostek SS i składała się z cyfry »14« oznaczającej inspektora obozów koncentracyjnych, litery »f« oznaczającej zgony i cyfry »13« oznaczającej rodzaj zgonu; w tym przypadku chodziło więc o gazowanie w nazistowskich ośrodkach zagłady (zgony naturalne oznaczano numerem akt »14f1«, samobójstwa lub zgony w wyniku nieszczęśliwego wypadku – »14f2«, rozstrzelania podczas ucieczki – »14f3« itd.) Egzekucja radzieckich jeńców wojennych w obozach koncentracyjnych otrzymała numer akt »14f14«; sterylizacja więźniów otrzymała oznaczenie »14h7«). »Sonderbehandlung« było eufemistycznym określeniem zabijania (np. również przez egzekucję).